Studieverlof maart 2022

Wat een verrijking, dat je als predikant ‘gedwongen’ wordt tot studieverlof. Dat is namelijk één van de dingen waarop ikzelf het eerst bespaar, want: de gemeente gaat altijd vóór. Maar af en toe moet ik ook even pas op de plaats maken, om daarna weer vrolijk voorwaarts te mogen gaan. Geen vakantie dus, maar verlof dat in het teken staat van studie.

Van donderdag 3 maart tot woensdag 9 maart heb ik me verdiept in kapellen. Voor mij werd gaandeweg de definitie van een ‘kapel’: een plek waar niet zozeer op zondag een kerkdienst wordt gehouden (al is dat mogelijk), maar waar gedurende de week, allerlei mensen die daar behoefte aan hebben, binnen kunnen lopen voor verstilling op een stoel/bankje en/of een kaarsje kunnen aansteken.

Op donderdag 3 maart bezocht ik als eerste de kapel van de Oranjekerk in Amsterdam. Wat mij betreft: teleurstellend. Het was klein, rommelig, donker en onverzorgd. Ik voelde me er niet fijn en was al snel weer weg.

Wat een verademing toen ik later die dag de kapel van het OLVG-Oost in A’dam bezocht. Een oase van licht. Gedichten op dik papier gedrukt die je mee mocht nemen ter overdenking. Een mooie kaarsenstandaard. Goed zittende stoelen waar je echt de rust kon nemen voor bezinning of gebed. Ik weet zeker dat ik daar nog een keer naar toe ga!

In Almere staat een Tiny Church (kleine kerk). Het unieke van de Tiny Church is dat hij voor zijn eigen energie zorgt. Zonnepanelen zorgen voor elektriciteit. Een zonneboiler zorgt voor warm water en verwarming. Om zoveel mogelijk zonnewarmte op te vangen, draait de Tiny Church met de zon mee.

En, hij stond al in de vorige nieuwStroom , maar toen had ik ‘m nog niet bezocht: de kapel op de vuilnisbelt te Leidschenveen.

Vrijdag 4 maart vertrok ik samen met Tjeerd naar de Mariakapel in Enter. Een kleine kapel met een dak in de vorm van twee biddende handen.

De buitenkant vond ik mooi van eenvoud, de binnenkant sprak mij minder aan, plastic bloemen enzo…

We reden verder naar de kleine Sankt Anna Kapelle (beter bekend als de Rote Kapelle) in Duitsland, in de buurt van Düsseldorf.

Deze kleine kapel (niet toegankelijk voor onaangekondigde bezoekers!) werd gebouwd aan het einde van de 17e eeuw en herinnert, samen met de 400 jaar oude lindeboom die ernaast staat, aan de tijd van de heksenprocessen en executies in de eerste helft van de 17e eeuw. Tot voor kort stonden er twee lindenbomen naast, maar de laatste storm heeft één van beide lindes geveld. Wonder boven wonder bleef de kapel gespaard.

Van klein naar groots: daarna stond de Autobahnkirche in Siegen -tussen Dortmund en Frankfurt aan de A4- op mijn verlanglijstje om te bezoeken.

Een voorbeeld van hoe een grote kerk (ik vind toch; een kapel) heel intiem kan zijn. Een weidse entree van beton en een warm interieur van hout.

Hier zou ik wel uren kunnen doorbrengen. Met gebedenboekjes, prachtig uitgegeven, gratis om mee te nemen. Ansichtkaarten zonder prijskaartje. Om te versturen aan mensen die een steuntje nodig hebben. Een weldoener staat achter dit project, zeer lovenswaardig.

Hoewel er kostbare kunstwerken in de kerk stonden was er verder geen toezicht. Het ging allemaal op basis van vertrouwen. Dat gaf ook een warm en welkom gevoel.

De dag erna bezocht ik met Tjeerd de Bruder Klaus Kapelle.

Een betonnen kolos van een paar vierkante meter qua oppervlakte maar met een grote hoogte in zacht glooiend landschap. Je kan er met zo’n 8 mensen binnen staan, maar i.v.m. corona was dat beperkt tot 2. Eerlijk gezegd, ook hier had ik liever véél langer willen verblijven, maar de toeristenstroom is enorm. Er waren wachtrijen om de kapel binnen te mogen.

Heel bijzonder: hij is van boven open, er is een druppelvormig gat dat zicht geeft op ‘de hemel’.

Maar, de regen die neervalt komt dan ook in de kapel terecht, daar vormde zich een druppelvormige plas.

Via de Kapellenbaan in Limburg gingen we weer huiswaarts. Op de Kapellenbaan staan over een aantal kilometers verschillende kapellen. De meest bijzondere vond ik wel die van de kunstenares Miyachi in Vierlingsbeek.

In haar kunstwerk, half op het land, half in het water, kun je eindeloos lopen in de vorm van een 8. Een bijbels getal. De Joodse traditie vertelt dat het getal ‘8’ geschreven wordt als ’twee nullen op elkaar’, hetgeen zou verwijzen naar de twee werelden hemel en aarde die met elkaar zijn: verbonden en verzoend.

De Heidense Kapel, ik had er nog nooit van gehoord, maar vond ‘m in Stroe, in de kop van Noord Holland.

Een Romaans ogende kerk die nog maar enkele jaren oud is (bouwjaar 2016). Wel gebouwd op een plek waar al eeuwenlang (namelijk sinds 704, in de tijd van Willibrord) mensen samenkwamen. Je voelt er nog de geschiedenis…

Ten slotte bezocht ik de kerk (nu kapel) in Schokland, in de Noord-Oostpolder.

Een gerestaureerd kerkje waar ikzelf niet de contemplatie vond die ik wel in het landschap vond. Weids, rustgevend.

Wat ik heb geleerd die studieweek? Het was niet zozeer iets van mijn hoofd, maar ik merkte dat mijn hart sneller ging kloppen (of beter: ikzelf tot rust kwam) op plekken waar het verzorgd in plaats van rommelig was. Op plaatsen waar weinig mensen waren in plaats van toeristen in een rij. In ruimtes waar je je onbespied kon bewegen en waar je uren kon zitten zonder mensen om je heen.

Kortom: ik ben weer geestelijk verrijkt teruggekeerd naar het ambtswerk in Ouderkerk!

ds. Benedikte L. Bos